Porady ekspertów Motocontroler

Ubywający płyn chłodniczy – co jest powodem? Jak usunąć awarię?

Ubywanie płynu chłodniczego to bardzo niepokojący objaw. Duży wyciek płynu chłodniczego może doprowadzić do przegrzania, a następnie do zatarcia silnika. Czyli w praktyce – do jego całkowitego zniszczenia (remont może być nieopłacalny). Uciekający płyn chłodniczy to zawsze powód do niepokoju. Dlatego warto jak najszybciej zdiagnozować ten problem i jak najszybciej go naprawić.

Płyn chłodniczy to płynna część układu chłodzenia. Wraz z uruchomieniem silnika zaczyna pracować pompa cieczy chłodzącej, która jest napędzana przez pasek rozrządu (w nielicznych autach przez pasek wieloklinowy). Pompa nadaje odpowiednie ciśnienie dla płynu chłodniczego. Płyn zaczyna krążyć w układzie. Na początku omija chłodnicę (krąży po małym obiegu), dzięki czemu silnik może się szybciej nagrzać. Kiedy płyn osiągnie odpowiednią temperaturę (90 – 110 st. Celsjusza, w zależności od modelu silnika), zaczyna krążyć po dużym obiegu, przepływając przez chłodnicę. Po rozgrzaniu silnika, układ chłodniczy (oraz krążący w nim płyn chłodniczy) mają za zadanie utrzymanie temperatury roboczej silnika. Jednostka napędowa, która osiągnęła temperaturę roboczą, pracuje z największą wydajnością, zużywa najmniej paliwa i emituje najmniej spalin.
Płyn chłodniczy jest też niezbędny dla jeszcze jednego ważnego elementu wyposażenia każdego samochodu. To ogrzewanie wnętrza. Płyn chłodniczy przepływa przez nagrzewnicę, w której oddaje część ciepła. Jest ono kierowane do wnętrza auta przez wentylator.

W najnowszych silnikach stosuje się termostaty, sterowane elektronicznie. Dzięki temu komputer sterujący pracą jednostki napędowej, może sterować temperaturą płynu chłodzącego, regulując otwarcie termostatu.

Wyciek płynu chłodniczego dezorganizuje pracę układu chłodzenia. Im większy brak płynu chłodniczego, tym większe problemy.

Płyn chłodniczy jest również stosowany w samochodach elektrycznych. Układ chłodzenia dba o utrzymywanie odpowiedniej temperatury baterii litowo – jonowej (chłodzenie latem i ogrzewanie zimą), a także o chłodzenie silnika elektrycznego, falownika i ewentualnie innych elementów wymagających chłodzenia. Wycieki płynu chłodniczego w samochodzie elektrycznym mogą doprowadzić do zniszczenia baterii litowo – jonowej, pożaru samochodu a także uszkodzenia silnika i falownika.

Przeczytaj również: Tanie samochody elektryczne – na co zwrócić uwagę?

Brak płynu chłodniczego – objawy

Na desce rozdzielczej:
zbyt wysokie wartości na wskaźniku temperatury płynu chłodzącego;
zapalona, czerwona kontrolka temperatury płynu chłodniczego;
bardzo szybki przyrost temperatury płynu chłodzącego, nawet w bardzo chłodny dzień. Zazwyczaj auto musi przejechać minimum 1,5 – 2 kilometry, żeby płyn się rozgrzał.

Pod maską:
zbyt niski poziom płynu chłodniczego w zbiorniczku wyrównawczym, albo całkowity brak płynu w zbiorniczku;
plamy płynu chłodniczego pod maską;
mokra chłodnica;
mokre przewody układu chłodniczego.

W działaniu silnika:
częste włączanie się wentylatora chłodnicy. Jest to słyszalne i odczuwalne w kabinie auta. Wentylator powinien włączać się co najwyżej w bardzo gorące dni, gdy auto stoi w korku.

W skrajnych przypadkach:
brak płynu chłodniczego w zbiorniczku wyrównawczym, przy równoczesnym podniesieniu się poziomu oleju silnikowego. Pod korkiem oleju silnikowego zbiera się tłusta maź, przypominająca gęste mydło w płynie.

Brak płynu chłodniczego – skutki

Jak wspomnieliśmy wcześniej, wycieki płynu chłodniczego powodują dezorganizację pracy całego układu chłodzenia.
Ciągle włącza się wentylator chłodnicy, który usiłuje schłodzić płyn, pozostały w układzie chłodzenia.
Dochodzi do przegrzania silnika. Układ chłodzenia nie jest w stanie odbierać ciepła z silnika. Wzrasta temperatura pracy jednostki napędowej. Na skutek zbyt wysokiej temperatury, olej silnikowy zaczyna tracić swoje właściwości smarne.
Jeśli kierowca nie zatrzyma się i nie schłodzi silnika (wyłączając go, otwierając maskę i czekając minimum 30 minut) w kolejnym etapie dochodzi do zatarcia jednostki napędowej. Zazwyczaj remont silnika jest w takim przypadku, nieopłacalny.

znikający płyn chłodniczy Ludovic Péron, CC BY-SA 3.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0>, via Wikimedia Commons

Znikający płyn chłodniczy – przyczyny

Dlaczego płyn chłodniczy „znika” z układu chłodzenia? Oto najczęstsze przyczyny:

  • Nieszczelna chłodnica układu chłodzenia. Powodem może być uszkodzenie mechaniczne, albo korozja wewnętrzna/zewnętrzna. Powodem korozji wewnętrznej jest brak wymiany płynu chłodniczego. Po kilku latach płyn chłodniczy traci własności antykorozyjne.
  • Nieszczelna pompa cieczy chłodzącej. Jeśli nie jest długo wymieniana, albo stosowany jest płyn chłodniczy niskiej jakości, może dojść do uszkodzenia jej uszczelnień.
  • Zardzewiała nagrzewnica. Przez nią również może wydostawać się płyn chłodniczy. Częstym objawem jest tłusta przednia szyba we wnętrzu auta, gdy włącza się nawiewy. Wraz z ciepłym powietrzem, do kabiny wpadają także drobiny płynu chłodniczego.
  • Uszkodzone króćce przyłączeniowe, do których podłączone są przewody chłodnicze oraz uszkodzone przewody układu chłodzenia. Albo uszkodzone opaski zaciskowe, które mocują przewody chłodnicze do króćców. Mogą być np. zardzewiałe. A same przewody chłodnicze mogą być skruszałe.
  • Zardzewiała albo uszkodzona mechanicznie chłodnica oleju silnikowego (jeśli występuje w danym aucie i jest chłodzona płynem chłodniczym). Może być źródłem wycieku płynu, albo źródłem przedostawania się płynu chłodniczego do oleju silnikowego.
  • Uszkodzona chłodnica zaworu EGR (zaworu recyrkulacji spalin), jeśli została zastosowana przez producenta w danym aucie. Chłodnica może rdzewieć. Płyn chłodniczy może wtedy trafiać do spalin, a następnie z powrotem do silnika. Płyn jest wtedy spalany, wraz z paliwem. Pojawia się charakterystyczne zabarwienie spalin.
  • Wypalona uszczelka pod głowicą. Często diagnozowany objaw przez „ekspertów” już przy pierwszych oznakach ubytku płynu chłodniczego. Powinien być brany pod uwagę jako ostatni, po sprawdzeniu wszystkich wcześniejszych. Olej silnikowy ma większe ciśnienie, niż płyn chłodniczy. Zatem to olej silnikowy powinien trafiać do płynu chłodniczego. Ale zdarzają się sytuacje, w których to płyn chłodniczy trafia do oleju. Objawy to podwyższający się poziom oleju (przy równoczesnej ucieczce płynu chłodzenia) i tłusty szlam pod korkiem oleju.

Naprawa układu chłodzenia i usunięcie problemu znikania płynu chłodniczego

Metody szybkie: stosowanie uszczelniaczy do chłodnic i układu chłodniczego, w płynie (dolewane do układu, w celu zmieszania się z płynem chłodniczym) albo w formie proszku (dosypywanego do chłodniczy, przy rozgrzanym płynie chłodzenia). Mogą pomóc w niewielkich uszkodzeniach. Naszym zdaniem, nie działają.

Przeczytaj również: Jak sprawdzić stan układu chłodzenia bez narzędzi?

Metody trwałej naprawy:

  • dokładna diagnostyka i znalezienie miejsca wycieku;
  • wymiana uszkodzonego podzespołu (np. chłodnicy) na nowy, albo zastosowanie nowej opaski zaciskowej;
  • zalanie układu wodą destylowaną (zdemineralizowaną) i sprawdzenie szczelności;
    płukanie układu chłodzenia;
  • usunięcie wody destylowanej i zalanie układu płynem chłodniczym;
    odpowietrzenie układu.
Filipograf, CC BY-SA 4.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0>, via Wikimedia Commons

Nieuczciwy handlarz i ubywający płyn chłodniczy

Metody stosowane przez nieuczciwych handlarzy przy sprzedaży uszkodzonego samochodu, albo stosowane przez domorosłych pseudomechaników.
Chłodnica i inne elementy auta mogą być uszkodzone na skutek złego serwisowania (np. braku wymian płynu chłodniczego, stosowania wody w układzie), albo wypadku, które pojazd przeszedł.

Nieuczciwy handlarz albo domorosły pseudomechanik zastosuje uszczelniacz do chłodnicy, albo zaklei dziurę w chłodnicy za pomocą kleju epoksydowego. Na pewno będzie się starał ukryć awarię uszczelki pod głowicą.

Chcesz kupić dobre auto używane – skorzystaj z oferty Motocontroler!

Zakup samochodu używanego obarczony jest bardzo dużym ryzykiem. Można kupić auto po wypadku, po zalaniu, albo – z uszkodzonym układem chłodzenia, w którym może dojść do zatarcia silnika. Nieuczciwy handlarz może chcieć także zamaskować to, że w aucie doszło do wypalenia uszczelki pod głowicą. Jak tego uniknąć?

Zleć sprawdzenie samochodu przed zakupem ekspertom z Motocontroler.
Motocontroler zatrudnia ponad 250 specjalistów w całym kraju, którzy dokładnie sprawdzą pojazd przed zakupem.
Wybierz Test Maxi, a doświadczony specjalista dojedzie do miejsca sprzedaży i kompleksowo zbada pojazd (wliczając jazdę próbną i kontrolę podwozia pojazdu na stacji diagnostycznej).
To najwygodniejszy i najlepszy sposób na uniknięcie oszustwa. Auto może znajdować się w dowolnej części kraju. Po zakończonym badaniu, ekspert przesyła dokładny raport oraz minimum kilkadziesiąt zdjęć w formie cyfrowej.

Autor: Michał Lisiak

Niezależny dziennikarz motoryzacyjny. Pasjonat motoryzacji, z wyjątkiem sportów motorowych, patrzący z dużą nieufnością na elektromobilność.