Cewka zapłonowa to jeden z najważniejszych elementów składowych układu zapłonowego, stosowanego w silnikach benzynowych. Jakie są objawy awarii cewki zapłonowej? Jak sprawdzić cewkę zapłonową? Czy jazda z uszkodzoną cewką zapłonową jest możliwa?
Na początek musimy wyjaśnić, co to jest cewka zapłonowa, jaka jest jej rola i gdzie jest zamontowana w silniku samochodu. Zaczynamy.
Cewka zapłonowa – informacje podstawowe
Układ zapłonowy stosowany jest w samochodach z silnikami benzynowymi. Zadaniem układu zapłonowego jest zapłon mieszanki paliwowo – powietrznej w cylindrach silnika. Zapłon w każdym cylindrze musi nastąpić w ściśle określonym momencie, przy odpowiednim położeniu tłoka.
Co to jest cewka zapłonowa?
To transformator, w którego wnętrzu znajdują się dwa uzwojenia, sprzężone magnetycznie. Pierwsze uzwojenie (pierwotne – niskiego napięcia) składa się z kilkudziesięciu zwojów grubego drutu.
Drugie uzwojenie (wtórne – wysokiego napięcia) składa się z kilku tysięcy zwojów cienkiego drutu.
Obydwa uzwojenia są nawinięte na rdzeń magnetyczny. Jak to działa? Do cewki zapłonowej płynie prąd. W polu magnetycznym gromadzi się energia. Kiedy dopływ prądu zostaje przerwany, w uzwojeniu wtórnym dochodzi do indukowania wysokiego napięcia. Napięcie to jest kierowane do świec zapłonowych. Przeskok iskry na elektrodach świecy zapłonowej powoduje zapalenie się mieszanki paliwowo – powietrznej, we wnętrzu cylindra.
Jak działa układ zapłonowy?
Spójrzmy na dwa rozwiązania, które można spotkać pod maskami współczesnych aut.
Rozwiązanie starsze – z jedną cewką zapłonową
Prąd generowany przez cewkę zapłonową był kierowany jednym przewodem do mechanicznego rozdzielacza zapłonu.
Mechaniczny rozdzielacz zapłonu składa się z palca rozdzielacza, zamontowanego na przedłużonym wałku rozrządu, oraz kopułki rozdzielacza. Prąd generowany przez cewkę jest rozdzielany na przewody wysokiego napięcia. Jeden przewód wysokiego napięcia prowadzi do jednej świecy.
Public domain
Rozwiązanie współczesne – z cewkami sterowanymi elektronicznie
Współczesne cewki zapłonowe są sterowane przez sterownik silnika.
Dzięki temu udało się wyeliminować mechaniczny rozdzielacz zapłonu.
Standardowe rozwiązanie: nad każdą świecą znajduje się jedna cewka zapłonowa (zdjęcie poniżej). Do każdej cewki jest podłączony przewód zasilająco – sygnałowy. Ten typ cewek nazywany jest często „fajkami” albo monocewkami..
Inne rozwiązanie: nad świecami zapłonowymi zamontowany jest zespół cewek (zdjęcie poniżej). Do zespołu cewek podłączony jest jeden przewód zasilająco – sygnałowy, od sterownika silnika.
Objawy awarii cewki zapłonowej
Standardowe objawy awarii cewki zapłonowej to:
-> Narastające szarpanie podczas jazdy
-> Drżenie nadwozia (w przypadku awarii jednej z cewek sterowanych elektronicznie)
-> Utrata mocy przez silnik
-> Falowanie obrotów aż do przygasania
-> Zapalenie się kontrolki check engine i zapisanie błędu w pamięci sterownika „wypadanie zapłonu” (w przypadku cewek sterowanych elektronicznie)
-> Całkowita niemożność uruchomienia silnika (w przypadku awarii pojedynczej cewki).
Odpowiednia diagnoza awarii cewki zapłonowej jest trudna. Dlaczego? Wszystkie powyższe objawy mogą być równie dobrze generowane przez uszkodzone przewody wysokiego napięcia, uszkodzone przewody zasilająco – sygnałowe elektronicznie sterowanych cewek zapłonowych, a także przez zużyte (uszkodzone) świece zapłonowe.
Jak sprawdzić cewkę zapłonową?
W przypadku cewek zapłonowych sterowanych elektronicznie:
– podłączyć diagnostykę i odczytać kod błędu. Pozwoli to ustalić, która cewka jest uszkodzona (np. wypadanie zapłonu błąd PO303 – problem jest na 3-cim cylindrze, błąd PO304 – na 4 – tym)
– sprawdzić, czy wtyczka przewodu zasilająco – sygnałowego jest odpowiednio wciśnięta do gniazdka cewki zapłonowej
– sprawdzić, czy cewka zapłonowa jest odpowiednio dokręcona (przez co dotyka we właściwy sposób do świecy zapłonowej).
W przypadku cewki pojedynczej (nie sterowanej elektronicznie):
Niektórzy radzą, aby dokonywać pomiarów rezystancji oporności zwojów cewki zapłonowej.
Kto przy zdrowych zmysłach będzie rozbierać cewkę i badać ją, niczym w laboratorium?
Można kupić (ok 50 zł) zestaw do sprawdzania układu zapłonowego. Podłącza się go do cewki, do masy i uruchamia silnik. Jednak zazwyczaj nie ma to sensu. Dlaczego? Bo nowy zamiennik cewki zapłonowej kosztuje ok. 50 zł (do popularnych modeli aut).
Jaka jest żywotność cewek zapłonowych?
Markowe, takie jak na pierwszy montaż, mogą wytrzymać do 200 tys. km przebiegu.
Średniej klasy zamienniki wytrzymują kilkadziesiąt tysięcy km przebiegu.
Najtańsze zamienniki mogą wymagać wymiany już po 20 tys. km przebiegu. Dlatego lepiej unikać zakupu tych bezmarkowych.
UWAGA! Musimy pamiętać o tym, że cewki zapłonowe generują bardzo duże napięcie. Może być ono niebezpieczne dla zdrowia i życia człowieka! Podczas wymiany cewki zapłonowej i wszelakich prac przy przewodach zapłonowych, należy bezwzględnie wyłączyć zapłon i wyciągnąć kluczyk ze stacyjki. Dla bezpieczeństwa, można odłączyć akumulator.
Czy jazda z uszkodzoną cewką jest możliwa?
Nie jesteśmy w stanie określić, kiedy pojawi się awaria. Jeśli mamy blisko do domu – możemy zaryzykować.
Jeśli do domu mamy kilkadziesiąt kilometrów – lepiej skorzystać z lawety (często opcja darmowego holowania jest wliczona w koszt ubezpieczenia OC).
Dlaczego? Samochód zacznie coraz bardziej szarpać. Jazda robi się niebezpieczna.
Wypadanie zapłonu powoduje, że niespalone paliwo trafia do katalizatora trójdrożnego i powoduje jego przyspieszone zużycie.
Przeczytaj również: Co to jest wypadanie zapłonu?
Cewki zapłonowe w samochodach, szykowanych do sprzedaży przez handlarzy
Samochód z uszkodzonymi cewkami zapłonowymi nie nadaje się do jazdy.
Nawet niedoświadczony kierowca szybko zauważy, w trakcie jazdy próbnej, że samochód szarpie, a obrotomierz szaleje, od wysokich obrotów do niskich, bez ingerencji kierowcy w pedał gazu.
Dlatego też nieuczciwy handlarze montują w samochodach cewki zapłonowe, pochodzące z demontażu. Są one pozyskiwane z tzw. rozbitków. Używane cewki, z demontażu, można kupić w cenie od kilkunastu do 20 zł/sztuka. Dla handlarza najważniejsze jest to, aby samochód zachowywał się poprawnie w chwili zakupu i przez pierwsze kilka dni jazdy.
Jak wspomnieliśmy wcześniej – awarii cewek nie da się przewidzieć. Przez to handlarz może się wytłumaczyć, że „po prostu przyszedł czas na cewki zapłonowe”.
Tym bardziej, że są one elementem eksploatacyjnym auta. A zatem podlegającym okresowej wymianie, tak samo, jak świece zapłonowe (w tym przypadku okres wymiany świec jest określony przez producenta auta) i przewody wysokiego napięcia.
Przeczytaj również: Jak działają handlarze samochodów?
Chcesz kupić dobre i sprawne auto, które Cię nie zaskoczy awariami?
Motocontroler to firma, która specjalizuje się w sprawdzaniu używanych samochodów przed zakupem.
Motocontroler to ponad 250 wysokiej klasy specjalistów w całym kraju, którzy doskonale znają sztuczki handlarzy. To osoby, które są specjalistami w dziedzinie motoryzacji.
Jeśli chcesz kompleksowo sprawdzić auto przed zakupem, jeśli chcesz uniknąć zakupu samochodu powypadkowego, po powodzi, w złym stanie technicznym: zleć jego sprawdzenie specjalistom z Motocontroler.
Wybierz Test Maxi, opłać go, podaj dane auta – a nasz specjalista sprawdzi pojazd w najbliższym możliwym czasie (jeśli sprzedawca to umożliwi – w ciągu 24 godzin).
Sprawdź, co obejmuje Test Maxi – to kompleksowe sprawdzenie auta przed zakupem.
Po zakończonym badaniu otrzymasz dokładny raport, osobistą opinię eksperta – i minimum kilkadziesiąt zdjęć w formie cyfrowej.
Nasz raport pozwoli Ci negocjować cenę auta – albo zrezygnować z zakupu, jeśli pojazd okaże się przysłowiową „miną”, sprzedawaną przez oszusta.
